|
Aby włączyć muzykę relaksacyjną 'Zaufaj Bogu RELAX' oraz Hymn Amazonek (int. Elżbieta Kuczyńska), nacisnij poniższy guzik w celu otworzenia playlisty z muzyką:
|
|
|
Profilaktyczna Mastektomia |
PROFILAKTYCZNA MASTEKTOMIA – PREWENCYJNE USUNIĘCIE PIERSI
Sty 9, 2019 | Chirurgia onkologiczna, Katalog nowotworów, Leczenie, Rak piersi
9 stycznia 2019 roku Minister Zdrowia
podpisał rozporządzenie dotyczące refundacji profilaktycznej mastektomii.
Prewencyjne usunięcie piersi u kobiet obciążonych mutacją w genie BRCA1 i BRCA2
będzie finansowane z budżetu Państwa jako świadczenie gwarantowane. NFZ będzie
refundował zarówno amputację piersi, jak i jej odtworzenie (zabieg rekonstrukcji). Środowisko onkologów, genetyków oraz Pacjentki przyjęły
decyzję z zadowoleniem. Zdaniem ekspertów – profilaktyczna mastektomia powinna
być finansowana już od dawna. O operacjach usunięcia piersi u kobiet obciążonych
genem BRCA1 zrobiło się głośno w 2013 roku za sprawą aktorki Angeliny Jones. NA
CZYM POLEGA PROFILAKTYCZNA MASTEKTOMIA? Związek przyczynowy pomiędzy zwiększonym
ryzykiem zachorowania na raka piersi, a obecnością mutacji w genie BRCA1 jest
znany od blisko dwudziestu lat. Szacuje się, że w Polsce jest około 100 000
nosicielek mutacji genu BRCA1 i BRCA2. Obecność mutacji BRCA1 znacząco zwiększa
prawdopodobieństwo zachorowania na raka piersi (zwłaszcza raka rdzeniastego)
oraz na raka jajnika. Szacuje się, że ryzyko wystąpienia raka piersi u
nosicielek nieprawidłowej kopii genu sięga w ciągu całego życia 56-80%, a w
przypadku raka jajnika – od 15-40%. Gen BRCA2 jest zlokalizowany w chromosomie
13. Mutacje w genie BRCA2 związane są z wysokim ryzykiem zachorowania na raka
piersi zarówno u kobiet jak i mężczyzn (6% ryzyko w ciąg całego życia). W
przypadku stwierdzenia mutacji genetycznych nie ma leczenia stwierdzonych
uszkodzeń genu. Jedynym zaleceniem są częstsze kontrole oraz regularne
wykonywanie określonych badań, aby wykryć chorobę jak najwcześniej. U części
pacjentek rozważa się wykonanie profilaktycznej mastektomii, która polega na
pozostawieniu brodawki i skóry oraz profilaktycznym usunięciu gruczołu
piersiowego. W jego miejsce lekarze wstawiają implant. Dowiedziono, że
profilaktyczna amputacja piersi istotnie obniża ryzyko rozwoju nowotworu u
nosicielek wadliwych genów. PREWENCYJNE USUNIĘCIE PIERSI Nie ma bezwzględnych
wskazań do profilaktycznej amputacji piersi. Względne wskazania do prewencyjnego
usunięcia piersi obejmują przede wszystkim wykrycie mutacji BRCA1 i/lub BRCA2,
obciążenia rodzinne oraz podejrzane zmiany morfologiczne w piersi. Posiadanie
wiedzy dotyczącej statusu genetycznego chorej, u której zdiagnozowano raka
piersi, może wpłynąć na profilaktykę chirurgiczną – nosicielce mutacji może
zostać zaproponowana obustronna amputacja piersi. Uzasadniona jest również
ścisła kontrola w celu wykrycia zmian nowotworowych w stopniu bezobjawowym.
Oprócz prewencyjnego usunięcia piersi u niektórych kobiet rozważa się również
zabieg profilaktycznej adneksektomii (profilaktyczne usunięcie jajników i
jajowodów). Ryzyko rozwoju raka jajnika jest bowiem znacząco wyższe u kobiet
będących nosicielkami mutacji BRCA1 (oraz również w mniejszym stopniu BRCA2).
KTO KWALIFIKUJE SIĘ DO PROFILAKTYCZNEJ MASTEKTOMII: 3 przypadki raka piersi i /
lub jajnika niezależnie od wieku 2 przypadki raka piersi i / lub jajnika (z tego
1 rak przed 50 rokiem życia) 1 przypadek raka piersi / jajnika w rodzinie,
jeśli: rak piersi wystąpił poniżej 40 roku życia był to rak rdzeniasty lub
atypowy rdzeniasty rak piersi pojawił się u mężczyzny rak piersi i jajnika
wystąpił u tej samej osoby pojawił się obustronny rak piersi Są to tzw. kryteria
rodowodowo-kliniczne dziedzicznego raka piersi i / lub jajnika. Należy
podkreślić, że w rodzinach wielu nosicielek zmienionego genu nie obserwuje się
wcześniej przypadków żadnego z wymienionych nowotworów. ZABIEG MASTEKTOMII U
KOBIET OBCIĄŻONYCH GENETYCZNIE Wykrycie mutacji przed wystąpieniem choroby
pozwala na podjęcie pewnych działań diagnostyczno-terapeutycznych. Należy do
nich program badań profilaktycznych, poszerzony między innymi o regularne
wykonywanie rezonansu magnetycznego piersi oraz ewentualne profilaktyczne
usunięcie gruczołów piersiowych (mastektomia) i przydatków (adneksektomia).
Decyzja o profilaktycznej mastektomii musi być podjęta indywidualnie przez każdą
kobietę, po dyskusji ze specjalistą i rozważeniu zalet oraz wad tego
rozwiązania. Prewencyjne usunięcie piersi wymaga świadomej zgody kobiety i
obejmuje wieloetapową, rozłożoną w czasie informację (często z udziałem
rodziny), udostępnienie odpowiednio przygotowanych materiałów edukacyjnych i
podpisanie formularza zgody. Kobiety rozważające zabieg profilaktycznego
usunięcia piersi boją się przede wszystkim poczucia upokorzenia związanego z ich
amputacją, spadku poczucia kobiecości, utraty atrakcyjności, a także porzucenia
przez partnera czy męża. Inne lęki dotyczą także samej ingerencji w kobiece
ciało i poczucia, że implant to „coś obcego i sztucznego” w ich ciele. Wiele
kobiet nie może poradzić sobie samodzielnie z podjęciem takiego kroku. Pacjentki
skarżą się na złą komunikacje z lekarzem. Niewielu specjalistów podejmuje temat
pożądania seksualnego po zabiegu – również niezwykle istotny dla kobiet z grupy
podwyższonego ryzyka zachorowania na raka piersi. Z obserwacji wynika, że
kobiety boją się tego, że będą czuły się gorsze i niekompletne. Podczas
profilaktycznej amputacji należy dążyć do maksymalnie doszczętnego usunięcia
gruczołu z zachowaniem szczególnej staranności przy jego preparowaniu w obrębie
ogona Spence’a. Warto dodać, że zabieg profilaktycznej mastektomii może być
współcześnie przeprowadzany z równoczesną rekonstrukcją piersi po mastektomii,
co daje dobry efekt kosmetyczny. SKUTECZNOŚĆ PROFILAKTYCZNEJ MASTEKTOMII
Profilaktyczna mastektomia (amputacja piersi) nie daje całkowitej ochrony przed
zachorowaniem, ale pozwala zmniejszyć ryzyko raka piersi o około 90%. Natomiast
zastąpienie jej wykonaniem profilaktycznej adneksektomii (operacyjne usunięcie
jajników) obniża to ryzyko o ponad 60%, zapobiegając równocześnie zachorowaniu
na nowotwór jajnika. Niestety, ryzyko zachorowania nie maleje po usunięciu
jajników do zera procent, jako że rak jajnika może rozwinąć się – jako guz
pierwotny – także poza jajnikiem. Należy wspomnieć o aspekcie psychicznym u
nosicielek mutacji genu BRCA1. Z obserwacji psychologów wynika jednak, że
kobiety, które poddały się profilaktycznej mastektomii czują dużą ulgę. Z
drugiej strony, każdy zabieg operacyjny wiąże się z pewnym ryzykiem oraz niesie
poważne skutki uboczne. Reasumując – dostępne dowody naukowe wskazują, że u
pacjentek z mutacją w genach BRCA1/2 oraz obciążeniem w wywiadzie rodzinnym
zastosowanie profilaktycznej mastektomii jest skuteczną metodą ryzyka
wystąpienia nowotworu piersi. Wytyczne kliniczne również zalecają tę metodę jako
profilaktykę nowotworową Skuteczność profilaktycznej obustronnej mastektomii
została potwierdzona w dużym prospektywnym badaniu, w którym wzięły udział 493
nosicielki mutacji BRCA ze średnim okresem obserwacji 6,4 roku życia. Wykazano,
że obustronna mastektomia prewencyjna wpłynęła na 90% redukcję ryzyka
zachorowania nataka piersi. REFUNDOWANIE PREWENCYJNEJ MASTEKTOMII Profilaktyczna
mastektomia u nosicielek wadliwych mutacji jest uznawana za standard w wielu
państwach. W Polsce zabieg profilaktycznej mastektomii został wprowadzony do
koszyka świadczeń gwarantowanych 9 stycznia 2019 roku. Dotychczas wiele kobiet
wykonywało prewencyjną amputację na własny koszt. Cena prywatnego zabiegu
profilaktycznej mastektomii z jednoczesną rekonstrukcją to około 15 tysięcy
złotych. 30 lipca 2018 roku Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i
Taryfikacji zarekomendował zakwalifikowanie świadczenia „Profilaktyczna
mastektomia u kobiet z grupy bardzo wysokiego i wysokiego ryzyka zachorowania na
nowotwór piersi” jako świadczenia gwarantowanego z zakresu leczenia szpitalnego
pod warunkiem doprecyzowania opisu świadczenia pod kątem opieki na pacjentką.
Powyższa decyzja stanowiła fundament pod wprowadzenie zabiegu profilaktycznej
mastektomii do refundacji. Eksperci mają nadzieję, że dzięki zabiegom zmniejszy
się w Polsce liczba zgonów spowodowanych rakiem jajników i piersi. –
Wprowadzenie świadczenia do wykazu jest uzasadnione nie tylko klinicznie, lecz
także ekonomicznie. Wykonanie zabiegu profilaktycznej mastektomii, którego koszt
dla Narodowego Funduszu Zdrowia, wynosi kilka tysięcy złotych, a który uchroni
od zachorowania na nowotwór złośliwy piersi, sprawi, że ograniczone zostaną co
najmniej kilkudziesięciotysięczne koszty leczenia farmakologicznego,
radioterapii i leczenia operacyjnego, które są ponoszone w przypadku wykrycia
zachorowania – czytamy na stronie Ministerstwa Zdrowia. Dotychczas Ministerstwo
Zdrowia zalecało kobietom posiadającym mutację BRCA1 lub BRCA2: od 18 r.ż. –
samodzielne badanie piersi, od 25 r.ż. – badanie lekarskie piersi co 6-12
miesięcy oraz rezonans magnetyczny raz do roku, od 30 r.ż. – badanie lekarskie
piersi co 6-12 miesięcy oraz rezonans magnetyczny i mammografię raz do roku, od
35 r.ż. – badanie ginekologiczne połączone z USG oraz oznaczaniem białka
antygenowego Ca-125 co 6 miesięcy, sugerowana jest także terapia lekami
tamoksifen i raloksyfen oraz adneksektomia
PROFILAKTYCZNA MASTEKTOMIA. CZY WARTO SIĘ JEJ PODDAĆ? „Odpowiedź na postawione
pytanie, w pierwszym odruchu wywołało we mnie zaniepokojenie i nasunęło szereg
wątpliwości. Rozstrzygnięcie tego problemu nie jest bowiem łatwe, ani
jednoznaczne. Jednak głos w dyskusji na ten temat powinien pochodzić także z
ośrodka, w którym leczy się wiele osób chorych na nowotwory złośliwe gruczołu
piersiowego. Nie muszę podejmować osobiście tej bardzo trudnej decyzji i mam
świadomość, że moja opinia może nie mieć dużej siły przekonywania. Mając jednak
prawie całkowitą możliwość uniknięcia prawdopodobnej katastrofy, nie zawahałbym
się, aby skorzystać z tej szansy. Tak samo, gdy słysząc w radio prognozę pogody,
zapowiadającą ulewne opady, które z prawdopodobieństwem 50-80% spowodują zalanie
garaży w mojej dzielnicy, przestawiłbym swoje auto w inne, bezpieczniejsze
miejsce. Mimo, że to przecież tylko samochód.” Komentarz doktora n. med. Tomasza Nowikiewicza z Oddziału Klinicznego Nowotworów Piersi i Chirurgii
Rekonstrukcyjnej, Centrum Onkologii w Bydgoszczy (źródło: FOCUS CO, Magazyn
Pacjentów Onkologicznych) 4.7 (93.53%)
|
|
|
|